Kansere neden olan hücrelerde oluşan genetik değişiklikler hakkında bilim adamları daha çok bilgiye sahip olması bu değişikliklere ayak uydurabilecek yeni ilaçların geliştirilmesine olanak tanımaktadır. Bu amaçlar doğrultusunda üretilen ilaçlar, hedefe yönelik tedavi olarak adlandırılır. Bu tarz ilaçlar standart kemoterapi ilaçlarından daha farklı oldukları için daha farklı yan etkileri vardır.
Erlotinib (Tarceva) adlı ilaç, ilerlemiş pankreas kanseri hastaların bazılarında fayda sağlamıştır. Erlotinib, kanserli hücrelerin üzerinde bulunan ve büyümelerini sağlayan proteinleri hedef alır. Gemcitabine ile birlikte kullanıldığında daha fazla fayda sağlandığı gözlemlenmiştir. Erlotinib adlı ilacın bilinen yan etkileri; ishal, iştahsızlık ve halsizliktir. Ancak yarar oranları tatmin edici düzeyde bulunmadığı için ülkemizde SGK tarafınca ödenmemektedir.
Sunitinib (Sutent) adlı ilaç, kanser hücrelerinin büyümesini sağlayan damarlara ve diğer hedeflere saldırır. Pankreas dışına yayılmış PNET hastalarında günde bir defa ağız yoluyla kullanıldığında, tümörün büyümesini yavaşlattığı ve hastanın yaşam süresini uzattığı gözlemlenmiştir. Bu ilacın bilinen yan etkileri; mide bulantısı, ishal, deri ve saçta renk değişikliği, ağız yaraları, halsizlik ve düşük kan sayımıdır. Bunların yanında diğer olası yan etkiler; bitkinlik, yüksek tansiyon, kalp problemleri, kanama, el-ayak sendromu (el ve ayak tabanında kızarıklık, ağrı, avuç için ve ayak tabanlarında pul pul deri döküntüsü) ve düşük tiroit hormonu seviyesi olarak sıralanabilirler. Bu ilaç, Amerika’da FDA (Yiyecek ve İlaç Dairesi) tarafından ameliyatla tedavi edilemeyen veya pankreas dışına yayılan PNET hastalarına uygulanmak üzere onaylanmıştır. Ülkemizde de faydalı olacağı düşünülen hastalarda Sağlık Bakanlığı’na yapılan özel izin başvurusu ile onay alınabilmektedir.
Everolimus (Afinitor) adlı ilaç mTOR olarak bilinen ve hücre büyümesi ve bölünmesini tetikleyen hücre proteinin engeller. Pankreas dışına yayılmış PNET hastalarında günde bir kez hap olarak kullanıldığında, tümörün büyümesini yavaşlattığı gözlemlenmiştir. Bu ilacın bilinen yan etkileri; ağız yaraları, enfeksiyon riskinde artış, mide bulantısı, iştahsızlık, ishal, isilik, halsizlik, kan şekeri ve kolesterol seviyelerinde artış. Daha nadir ama ciddi yan etkisi olarak nefes darlığı ve diğer problemlere yol açabilecek akciğer hasarı sayılabilir. Bu ilaç da, Amerika’da FDA tarafından ameliyatla tedavi edilemeyen veya pankreas dışına yayılan PNET hastalarına uygulanmak üzere onaylanmıştır. Ülkemizde de faydalı olacağı düşünülen hastalarda Sağlık Bakanlığı’na yapılan özel izin başvurusu ile onay alınabilmektedir.
Somatostatin Analogları: Octreotide (Sandostatin) doğal bir pankreas hormonu olan somastatine kimyasal olarak bağlı bir ajandır ve bazı PNET hastalarının tedavisinde faydalı olmuştur. Tümörün kan dolaşımına salgıladığı hormonu durdurarak hastalığın semptomlarını azaltır ve hastanın rahatlamasını sağlar.
Octreotide, glukagonoma, stomatostatinoma ve VIPOmas tedaviye bağlı hastalarında oluşan ishalin ve isiliğin azalmasına yardımcı olurken bazı tümörlerin büyümesini bile durdurabilir. Belli başlı yan etkileri; enjeksiyon yapılan yerde ağrı, nadiren mide krampları, mide bulantısı, kusma, baş ağrısı, baş dönmesi ve halsizlik. Vücudun insüline karşı direnç göstermesini sağladığından dolayı diyabet hastaları bu durumu kontrol etmekte zorlanabilirler. Salgılanan diğer hormonların üzerindeki yan etkisi kandaki şeker düzeyi üzerinde daha kötü problemlere yol açabildiği için bu ilaç, insulinoma tedavisi için çok fazla tercih edilmez.
Octreotide’nin standart versiyonu, etkisi kısa süren enjeksiyon yoluyla günde en az iki en fazla dört kere olarak uygulanır. Bu ilacın, hastalara, etkisi kısa süren versiyonundan daha faydalı olabilecek ve ayda bir alınması gereken versiyonu da mevcuttur.
Diazoxide adlı ilaç, pankreastan salgılanan insülini bloke eder. Kan şekeri seviyesinin düşmesini engellemek için insulinoma hastalarında kullanılabilir. Bu ilaç, ameliyat öncesi kan şeker seviyesini normal seviyeye getirerek hastanın operasyon sırasında daha güvende olmasını sağlar.
Proton pompa inhibitörü, mideden gelen asit salgısını bloke eder. Bu ilaçların, normalden daha yüksek dozda kullanılması gerekmesine rağmen gastrinoma hastalarında ülseri önlemekte fayda sağlar. Omeprazole (Omeprol), esomeprazole (Nexium), lansoprazole (Lansor) gibi ilaçlar bu tür ilaçlara örnek olarak sayılabilirler.